Ubisoft’un uzun soluklu şehir kurma serisi Anno, bu kez bizi tarihin en güçlü uygarlıklarından biri olan Roma İmparatorluğu’nun kalbine götürüyor. “Anno 117: Pax Romana”, adından da anlaşılacağı üzere barışın hüküm sürdüğü, ancak entrikalarla ve ekonomik rekabetle dolu bir dönemi konu alıyor. Serinin köklü stratejik yapısını korurken, yeni mekanikler, gelişmiş görseller ve kültürel derinliklerle bu evreni bambaşka bir boyuta taşıyor.

Ben bu oyunu uzun süre deneyimledim; Roma topraklarında şehir kurarken hem üretim zincirleriyle, hem diplomatik ilişkilerle hem de kendi halkımın mutluluğuyla boğuştum. Şimdi gelin, bu devasa strateji deneyimini tüm yönleriyle masaya yatıralım.

Oyunda, Roma İmparatorluğu’nun refah döneminde bir valinin rolünü üstleniyoruz. Başlangıçta iki ana bölgeden birini seçebiliyorsunuz: merkez Roma toprakları (Latium) veya kuzeydeki daha barbar ve zorlu Albion bölgesi. Bu seçim, oyunun gidişatını ciddi biçimde etkiliyor; çünkü her bölgenin iklimi, kaynakları ve halk yapısı farklı.

Örneğin, Latium’da bereketli topraklar ve daha gelişmiş altyapılarla başlarken, Albion’da sert hava koşulları, az nüfus ve yabancı kültürlerle uğraşmak zorunda kalıyorsunuz. Bu çeşitlilik, her yeni oyunda bambaşka bir hikâye yaratıyor.

İmparatorluk sizi görevlendiriyor ve tek bir hedefiniz var: Roma’nın çıkarlarını koruyarak bölgenizi büyütmek. Ancak işler hiç de kolay değil. Halkınızın mutluluğunu sağlamak, üretimi dengede tutmak ve diğer valilerle diplomatik rekabet yürütmek büyük bir denge gerektiriyor.

Anno 117, serinin köklerine sadık kalıyor ama Roma dönemi atmosferine mükemmel şekilde uyarlanmış. Her bina, her yol, her vatandaş tasarımı dönemin ruhunu yansıtıyor.
Yeni 45° eğimli yapı yerleştirme sistemi sayesinde şehir planlama çok daha doğal hale gelmiş. Artık binalar mekanik ızgara düzenine hapsolmak yerine araziye uyumlu olarak inşa edilebiliyor. Sonuç: yaşayan, nefes alan, gerçek bir şehir hissi.

Ekonomik yapı yine derin ve çok katmanlı. Hammadde toplama, üretim zincirleri oluşturma, ticaret rotaları belirleme ve halkın ihtiyaçlarını karşılama gibi klasik unsurlar korunmuş. Ancak bu kez her üretim binasının çevresine etki eden “bölgesel etki alanı” sistemi devreye girmiş. Bir fırın, çevredeki halkın memnuniyetini artırırken; bir taş ocağı gürültüsüyle memnuniyeti düşürebiliyor. Bu küçük ama etkili detay, planlamayı daha stratejik hale getiriyor.

Anno 117 yalnızca bir şehir kurma oyunu değil; aynı zamanda Roma İmparatorluğu’nun karmaşık politik dengesini yansıtan bir strateji simülasyonu. Komşu bölgelerle diplomasi kurabiliyor, ittifaklar oluşturabiliyor veya ticari anlaşmalar yapabiliyorsunuz. Ancak yanlış bir adım, sizi kolayca bir iç savaşın ya da ekonomik çöküşün içine çekebiliyor.

Askerî sistem bu kez daha belirgin. Tam teşekküllü savaşlar olmasa da, sınır çatışmaları, korsan saldırıları ve isyanlar gibi tehditlerle karşılaşıyorsunuz. Ordunuzu güçlendirmek için kaynaklarınızı dikkatli yönetmeli, savunma hatlarınızı kurmalısınız. Roma lejyonlarını savaş alanına sürmek, gerçekten tatmin edici bir güç hissi veriyor.

Oyunun en etkileyici yönlerinden biri, halkla kurulan bağ. Vatandaşlarınız sadece üretim çarkının dişlileri değil, kendi kültürel kimlikleri ve talepleri olan bireyler.
Roma vatandaşı olan elit kesim lüks ürünler isterken, köylüler temel ihtiyaçlara odaklanıyor. Ayrıca yerel halkın (örneğin Kelt veya Briton nüfusunun) farklı kültürel beklentileri var. Onlara Roma yasalarını zorla dayatmak mi, yoksa geleneklerine saygı gösterip uyum sağlamak mı? Bu tür kararlar hem halkın mutluluğunu hem de imparatorluğun gözündeki saygınlığınızı etkiliyor.

Bu noktada oyun, saf bir strateji olmaktan çıkıp adeta bir toplumsal yönetim simülasyonuna dönüşüyor. Özellikle belirli görevlerde karşınıza çıkan seçimler – örneğin bir ayaklanmayı bastırmak mı yoksa müzakereyle çözmek mi – hem ekonomik hem de moral sonuçlar doğurabiliyor.

Anno 117, serinin en görkemli görsellerine sahip. Güneşin Roma tapınaklarının sütunlarına vurduğu anlar, limanlarda dalgaların taşlara çarpışı, tarım arazilerinde çalışan köylülerin detaylı animasyonları… Hepsi bir tablo gibi.
Kamera yakınlaştırıldığında her detay hissediliyor: halk pazarında satıcıların bağırışları, askerlerin devriyeleri, hatta yolların aşınmış taş dokusu bile fark edilebiliyor.

Ses tasarımı da bu kaliteyi tamamlıyor. Epik Roma müzikleriyle sakin tınılar arasında gidip gelen soundtrack, hem inşa sürecinde hem diplomatik sahnelerde harika bir atmosfer yaratıyor. Ayrıca seslendirmeler – özellikle imparatorluk yetkilileriyle olan diyaloglarda – karakterlere ciddi bir ağırlık kazandırmış.

Anno 117 kolay bir oyun değil; ama kesinlikle adil. Başlangıçta kaynak yönetimi karmaşık görünebilir, fakat birkaç saat sonra sistemin nasıl işlediğini kavradığınızda, her şey bir tatlı karmaşaya dönüşüyor.
Zorluk seviyeleri oldukça dengeli; dilerseniz tamamen huzurlu bir şehir kurma deneyimi yaşayabilir, dilerseniz politik rekabetin yoğun olduğu bir maceraya atılabilirsiniz.

Sandbox (serbest oyun) modu ise bu oyunun ömrünü uzatan en güçlü unsur. Kendi Roma şehrinizi, kendi yasalarınızla, kendi hızınızda inşa edebiliyorsunuz. Farklı coğrafyalar ve kültürel bölgeler, her oyunu taze hissettiren detaylar sunuyor.

Anno 117: Pax Romana, serinin en olgun ve tematik olarak en güçlü yapımlarından biri. Tarihsel atmosferiyle, karmaşık ekonomi yapısıyla ve kültürel derinliğiyle hem strateji severleri hem tarih meraklılarını memnun edecek bir oyun.
Roma İmparatorluğu’nun ihtişamını hissederek kendi şehirlerinizi kurmak, her binayı ve her vatandaşı izlemek, saatlerin nasıl geçtiğini unutturuyor.

Eğer sabırlı, detay seven ve planlama odaklı bir oyuncuysanız; Anno 117, yılın en doyurucu strateji deneyimlerinden biri olabilir.
Kısacası: Bu sadece bir şehir kurma oyunu değil, bir uygarlık kurma sanatı.